مسابقات جایزه بزرگ یا گرندپری چیست؟

مسابقات جایزه بزرگ، گرندپری یا به فرانسوی گرندپرایز (Grand Prix)، نام مجموعه مسابقات اتومبیل‌ رانی با عملکرد بالا است که تمرین، زمان‌گیری و برگزاری مسابقه اصلی را در هر مرحله شامل می‌شود. مسابقات فرمول وان تنها سالی یک‌ بار و آن هم در قالب یک فصل برگزار می‌شود. گرندپری به معنی جایزه بزرگ است و ریشه آن به مسابقات اتومبیل‌ رانی سال 1894 فرانسه بازمی‌گردد اما بطور رسمی این مسابقات از سال 1906 برگزار شد.

درواقع برای توضیح بهتر فصل قهرمانی فرمول یک جهان از مجموعه‌ای از مسابقات، که به جایزه بزرگ (گرندپری یا گرندپریکس) مشهور است تشکیل شده، که معمولاً در پیست‌های فرمول یک، و در موارد معدودی در جاده‌های بسته شهری برگزار می‌شود. نتایج تمامی مسابقات، جمع بسته می‌شود تا دو فهرست قهرمانان فرمول یک جهان در هر سال، یکی در بخش رانندگان قهرمان فرمول یک و دیگری در بخش سازندگان قهرمان فرمول یک مشخص شود.

زمانی که فرانسوی‌ها در سال 1906 نخستین گرندپری (جایزه بزرگ) را برگزار کردند، فکرش را نمی‌کردند که به مسابقه بزرگی تبدیل شود. نخستین مسابقه 32 خودرو را دربرمی‌گرفت که در مسیری به مسافت 104 کیلومتر در نزدیکی آلمان برگزار شد و دو روز به طول انجامید. خودروی برنده یک رنو، تحت هدایت فرنس سیز مجارستانی بود که سرعت متوسطی برابر 100 کیلومتر در ساعت داشت. از آن شروع ساده، فرمول یک متولد شد و با گذر زمان در این سال‌ها به یکی از پرطرفدارترین مسابقات ورزشی دنیا تبدیل شده‌ است.

این مسابقات، یک رویداد مهم تلویزیونی است که میلیون‌ها نفر از بیش از 200 کشور جهان آن را به صورت زنده تماشا می‌کنند. خودروها با سرعتی تا 350 کیلومتر در ساعت با هم مسابقه می‌دهند.

دفتر مرکزی فدراسیون بین‌المللی اتومبیل‌رانی (FIA) در شهر کنکورد، پاریس واقع است. این فدراسیون، مسئولیت نظارت بر این مسابقات را بر عهده دارد. رئیس کنونی این فدراسیون ژان تات است. حقوق تجاری فرمول یک در دارایی‌های گروه فرمول یک، که اکنون مالکیت آن در اختیار آلفا پرما است، سپرده شده‌ است.

مسابقه و راهبرد:

یک دوره از مسابقات جایزه بزرگ، یک آخر هفته کامل را به خود اختصاص داده، و با یک تمرین آزاد با زمان یک ساعت و نیم در صبح روز جمعه و یک تمرین آزاد در بعد از ظهر جمعه با زمان یک ساعت و نیم و سپس آخرین تمرین آزاد، به مدت یک ساعت در روز شنبه آغاز خواهد شد. رانندگان سوم اجازه دارند در روز جمعه برای تیم‌هایی که در فصل قبل، ردهٔ پنجم یا کمتر را به خود اختصاص داده‌اند، رانندگی کنند. پس از این جلسات تمرین، یک جلسهٔ انتخابی برگزار خواهد شد.

از سال 2003 تاکنون فرمت این دوره کیفیت‌سنجی، چندین بار تغییر کرده‌است. تلاش‌ها بر این بوده‌است که با استفاده از سیستم «one-shot»، که در آن هر راننده به تنهایی در پیست، تنها یک‌بار فرصت دارد رکوردی را ثبت کند، جان و شوق تازه‌ای برای دوره‌های کیفیت‌سنجی (زمان‌گیری) آفریده شود. ولی اکنون زمان‌گیری‌ها این‌گونه برگزار نمی‌شوند.

اکنون زمان‌گیری‌ها به این‌گونه هستند∶

رانندگان باید در زمانی که تعیین شده، چند دور را در پیست بزنند. کسانی که وقتی در حال زدن تایم هستند در حالی که زمان تمام شده، می‌توانند دورشان را تکمیل کنند و بعضی راننده‌های کندتر حذف می‌شوند.

• Q1∶ همه راننده‌ها شرکت می‌کنند.
• Q2∶ پانزده راننده
• Q3∶ ده راننده

15 اتومبیل دیگر می‌توانند در یک دور زمان‌گیری دیگر به مدت 15 دقیقه رقابت کنند. در فرمت اصلی، پس از ۱۵ دقیقه، ساعت‌ها به سرعت متوقف می‌شوند. ۵ اتومبیلی که کندتر از بقیه بوده‌اند، به ترتیب در مکان 10 تا 15 جدول قرار می‌گیرند.

رانندگان، یک دور فرمولیشن لپ می‌زنند. بعد سر رده‌هایشان قرار می‌گیرند. اگر راننده‌ای مشکل داشته باشد، می‌تواند دور را نزند و ماشین را درست کند. ولی باید در پیت این وقتی همه گذشتند، مسابقه را آغاز کند. چراغ بالای میدان با خاموش شدن چراغ‌های قرمز علامت شروع مسابقه را می‌دهد. مسافت مسابقه معمولاً کمی بیشتر از 305 کیلومتر(190 مایل) است و مدت زمان آن به دو ساعت محدود شده‌است؛ در حالیکه در عمل مسابقات بیش از 90 دقیقه بطول نمی‌انجامد.

در طول مسابقه رانندگان می‌توانند برای تعویض تایر یکبار یا بیشتر اقدام به پیت استاپ کنند. تیم‌ها ۳ نوع تایر خشک و ۲ نوع تایر بارانی دارند. یکی باران سبک و آن یکی باران شدید. ترکیب تایر هر مسابقه توسط شرکت تأمین‌کنندهٔ تایرها انتخاب می‌شود. این شرکت در حال حاضر پیرلی است. امتیازهایی را که فیا به 10 راننده و تیم برتر می‌دهد بر پایه ۲۵-۱۸-۱۵-۱۲-۱۰-۸-۶-۴-۲-۱ خواهد بود (نفر اول، ۲۵ امتیاز، نفر دوم ۱۸ امتیاز و به همین صورت).

برنده مسابقات قهرمانی سالانه، راننده و تیمی خواهد بود که در انتهای فصل مسابقات، بیشترین امتیاز را کسب کرده باشد. اگر دو راننده و تیم دارای امتیاز مساوی باشند و برای قهرمانی راننده یا تیم مسابقه می‌دهند، برنده کسی خواهد بود که شمار مسابقات جایزه بزرگ بیشتری را در طی آن فصل برنده شده باشد. اگر مساوی بود تعداد دومی و همین‌طور تا آخر.

 

 

امیدواریم مقاله گرندپری چیست؟ برای شما مفید بوده باشد. ما بی صبرانه منتظر خواندن نظرات سبزتان هستیم.

مقالات مرتبط:

تدوین و ترجمه: تیم زاورمگ

آخرین بروزرسانی مقاله: فوریه 2024